Slaaptherapie
Slaaptherapie: een gestructureerde aanpak om u beter te laten slapen, met blijvend resultaat
Slaaptherapie wordt niet bij de Ruysdael Slaapkliniek zelf gegeven. U wordt door uw arts bij Ruysdael Slaapkliniek verwezen naar een slaaptherapeut elders als dit de beste behandeling voor u is. Vaak verwijzen wij naar Slaapmakend.
Slaaptherapie wordt niet of slechts gedeeltelijk vergoed. Meer informatie over de vergoeding kunt u verkrijgen bij uw zorgverzekeraar of bij de slaaptherapeut.
Op deze pagina leggen we uit wat slaaptherapie is en wat het voor u kan betekenen.
Wat is slaaptherapie?
Bij slaaptherapie gaat u samen met een slaaptherapeut aan de slag om uw slapeloosheid aan te pakken. Een slaaptherapeut is een gediplomeerd psycholoog die gespecialiseerd is in slaapproblematiek en u zodoende goed kan helpen als u last heeft van slaapproblemen. Samen gaat u op zoek naar oplossingen die u blijvend van uw slapeloosheid af helpen.
In tegenstelling tot slaapmedicatie helpt slaaptherapie u de onderliggende oorzaken van uw slaapproblemen te overwinnen.
Slaaptherapie is een vorm van cognitieve gedragstherapie (CGT-I). De “I” staat hierbij voor insomnia.
Wat doet een slaaptherapeut?
Vaak wordt slapeloosheid veroorzaakt door een combinatie van externe en interne factoren. Deze factoren vormen al snel een vicieuze cirkel. Het is vaak erg moeilijk om hier op eigen houtje uit te komen. De slaaptherapeut ondersteunt u bij het doorbreken van de vicieuze cirkel en geeft u concrete tips en handvatten om het probleem bij de wortel aan te pakken.
Er zijn verschillende vormen van slapeloosheid:
- Paradoxale insomnia: u denkt kort te slapen, maar dat blijkt in werkelijkheid niet zo te zijn.
- Psychofysiologische insomnia: u bent ervan overtuigd dat u niet kunt (in)slapen, waardoor het ook echt niet lukt. Dit kan leiden tot angst en hypernervositeit.
- Slechte slaaphygiëne: door slechte gewoonten of omstandigheden valt u niet goed in slaap.
- Slaapstoornis: u slaapt slecht door een stoornis, zoals slaapapneu, narcolepsie of rusteloze benen.
- Idiopatische insomnia: er bestaat geen duidelijke oorzaak van de klachten.
Voor wie is slaaptherapie geschikt?
Slaaptherapie is geschikt voor iedereen die aan primaire slapeloosheid lijdt. Dat betekent dat uw slapeloosheid niet wordt veroorzaakt door een lichamelijke of geestelijke aandoening of medicijngebruik. Maar ook als u lichamelijke problemen heeft, zoals chronische pijn, of lijdt aan een psychische stoornis, zoals depressie of angst, kunt u baat hebben bij slaaptherapie. Wij adviseren u graag over de beste behandeling voor uw individuele slaapproblematiek.
Wat doet u tijdens slaaptherapie?
Tijdens slaaptherapie gaat u in gesprek met de slaaptherapeut. Samen bekijkt u welke gedachten en welk gedrag uw slapeloosheid veroorzaken. Dit type therapie kan u helpen om negatieve gedachten en zorgen die u wakker houden, onder controle te houden of uit te schakelen. Vervolgens leert u om dit gedachte- en gedragspatroon te herkennen en te veranderen. U leert ‘slechte’ gewoontes af en leert ‘goede’ gewoontes aan. Zo pakt u de onderliggende oorzaak van uw slapeloosheid aan, in plaats van aan symptoombestrijding te doen. Om te bepalen hoe uw slapeloosheid het beste kan worden behandeld, kan uw slaaptherapeut u vragen een gedetailleerd slaapdagboek bij te houden gedurende één tot twee weken.
Verschillende technieken die gebruikt worden bij slaaptherapie
Stimulus bestrijdings therapie
Deze methode helpt factoren verwijderen die uw geest conditioneren om slaap te weerstaan. U kunt bijvoorbeeld worden gecoacht om een constante bedtijd en waaktijd in te stellen en dutjes te voorkomen, het bed alleen te gebruiken voor slaap en seks en de slaapkamer te verlaten als u niet binnen 20 minuten kunt slapen en alleen terug te keren als u slaperig bent.
Slaapbeperking
In bed liggen als u wakker bent, kan een gewoonte worden die leidt tot een slechte nachtrust. Deze behandeling vermindert de tijd die u in uw bed doorbrengt. Hierdoor krijgt u slaapgebrek, waardoor u de volgende nacht vermoeider wordt. Zodra uw slaap is verbeterd, wordt uw tijd in bed geleidelijk verhoogd.
Slaaphygiëne
Deze therapiemethode houdt verband met het veranderen van gewoonten die van invloed zijn op slaap, zoals roken of te laat drinken van cafeïne, alcohol drinken of te weinig bewegen. Het bevat ook tips die u helpen om beter te slapen, zoals manieren om te ontspannen voordat u naar bed gaat.
Verbetering slaapomgeving
Dit biedt manieren om een comfortabele slaapomgeving te creëren, bijvoorbeeld om uw slaapkamer stil, donker en koel te houden, geen tv in de slaapkamer te hebben en de klok uit het zicht te houden.
Ontspanningstraining
Deze methode helpt u uw geest en lichaam te kalmeren. Benaderingen omvatten ondermeer meditatie, beeldspraak en spierontspanning.
Passief wakker blijven
Dit wordt ook wel paradoxale intentie genoemd, dit houdt in dat we elke poging om in slaap te vallen vermijden. Als u zich zorgen maakt dat u niet kunt slapen, kan dat u juist wakker houden. Loslaten van deze zorg kan u helpen ontspannen en het gemakkelijker maken om in slaap te vallen.
Biofeedback
Met deze methode kunt u biologische tekenen zoals hartslag en spierspanning observeren en u laten zien hoe u deze kunt aanpassen. Uw slaapspecialist kan ervoor zorgen dat u een biofeedbackapparaat mee naar huis neemt om uw dagelijkse patronen vast te leggen. Deze informatie kan helpen bij het identificeren van patronen die de slaap beïnvloeden.
De meest effectieve behandelmethode kan verschillende van deze methoden combineren.
Waarom slaaptherapie effectief kan zijn voor u
Slaaptherapie voor slapeloosheid kan bijna iedereen met slaapproblemen ten goede komen. Slaaptherapie kan mensen met primaire slapeloosheid helpen, evenals mensen met lichamelijke problemen, zoals chronische pijn of psychische stoornissen, zoals depressie en angst. Het blijkt op lange termijn een veilige en effectieve therapie zonder echte bijwerkingen.
Slaaptherapie vereist gestage oefening en sommige benaderingen kunnen er zelfs toe leiden dat u in eerste instantie minder slaapt. Maar als u volhoudt, zult u waarschijnlijk blijvende resultaten zien. Doordat u bij slaaptherapie tot de wortel van uw slapeloosheid komt, pakt u met deze behandeling het probleem structureel aan. Dit zorgt voor een blijvend positief effect, want het aangeleerde gedrag blijft bij u, ook ná het therapietraject.
Slaaptherapie in combinatie met medicatie
Slaappillen kunnen een effectieve kortetermijnbehandeling zijn tegen slapeloosheid. Deze medicijnen kunnen bijvoorbeeld onmiddellijke verlichting bieden tijdens een periode van hoge stress of verdriet. Sommige nieuwere slaapmiddelen zijn goedgekeurd voor langer gebruik. Maar medicatie is waarschijnlijk niet de beste slapeloosheidsbehandeling voor de lange termijn.
Slaaptherapie voor slapeloosheid kan een goede behandelingskeuze zijn als u langdurig slaapproblemen heeft, u zich zorgen maakt over afhankelijkheid van slaapmiddelen of als medicijnen niet effectief zijn of hinderlijke bijwerkingen veroorzaken.
In tegenstelling tot medicatie pakt slaaptherapie de onderliggende oorzaken aan van slapeloosheid in plaats van alleen verlichting van de symptomen. Maar het kost tijd – en moeite – om het te laten werken. In sommige gevallen kan een combinatie van slaapmedicatie en slaaptherapie de beste aanpak zijn.
Uw slaaptherapeut bespreekt met u de beste aanpak voor uw specifieke situatie.
Uw behandeling
Als slaaptherapie voor u de beste behandeling is, wijst de slaapspecialist van Ruysdael Slaapkliniek u door naar de slaaptherapeuten van Slaapmakend. Slaapmakend behandelt slapeloosheid zonder medicatie en is aanwezig op zeven locaties in Nederland. Meer informatie vindt u hier.
In overleg met uw arts bij Ruysdael Slaapkliniek kan er ook een andere therapeut worden gekozen.
Slaaptherapie wordt niet of slechts gedeeltelijk vergoed. Meer informatie over de vergoeding van slaaptherapie kunt u verkrijgen bij uw zorgverzekeraar of bij de slaaptherapeut.
Weet u al dat u slaaptherapie nodig heeft? Dan kan uw huisarts u ook rechtstreeks verwijzen naar een slaaptherapeut. Dan is er geen traject bij Ruysdael Slaapkliniek nodig. Voor de vergoeding maakt dit geen verschil.