Waarom je je na je vakantie meteen weer uitgeput voelt
Het zal voor velen bekend aanvoelen. Ben je nét terug van die heerlijke vakantie, aan het eind van je eerste werkdag is het alsof je nooit weg bent geweest en slaat de vermoeidheid alweer toe. En slapen lukt ook al niet goed. Omroep Brabant vraagt advies aan Jan-Pieter de Mönnink van Ruysdael Slaapkliniek Oisterwijk.
Bij Omroep Brabant legt KNO-arts Jan-Pieter de Mönnink van Ruysdael Slaapkliniek Oisterwijk uit wat er aan de hand is. Hij weet precies waar we het over hebben en stelt ons ook meteen gerust: “Het is een veelvoorkomend probleem, meer dan de helft van de mensen heeft een soort na-de-vakantie-dip.” En hij weet ook waar die door veroorzaakt wordt. Het heeft te maken met stofjes in onze hersenen, de zogenoemde gelukshormonen endorfine, dopamine, serotonine en oxytocine.
“Zodra je terugkomt, worden die hormonen weer afgebroken.”
“Door tijdens je vakantie te rusten, te sporten en te ontspannen krijg je meer van dat soort hormonen”, legt De Mönnink uit. “Maar zodra je terugkomt en weer het ritme van alledag oppakt, dan worden die hormonen weer afgebroken. En het kan goed dat je daardoor weer slechter slaapt.”
Het begint vaak zelfs al zodra je de auto weer voor het huis parkeert. “Zodra je thuiskomt moet de auto uitgepakt, wassen gedraaid, het gras gemaaid, het onkruid staat tot je knieën… dat zijn allemaal taken die je tijdens je vakantie niet had. En dat verstoort de productie van die gelukshormonen.” Want juist bij thuiskomst is de takenlijst vaak groot. “Zeker als je bijvoorbeeld kinderen hebt, die nog vakantie hebben en voor wie wat geregeld moet worden.”
“Die berg mails is een grote stressfactor.”
Eigenlijk is de overgang van vakantie naar het normale leven te groot, vertelt De Mönnink. “Die overgang is te scherp, je zou eigenlijk wat rustiger moeten opstarten.” Ook terug op kantoor is rustig opstarten vaak geen optie. “Centraal staat dan de mailbox. Een enorme berg mails waar je tegen opziet, is een grote stressfactor.”
Wat je dan wél moet doen om niet meteen aan de na-de-vakantie-dip ten onder te gaan? Om te beginnen moet je die mailbox even laten voor wat hij is. “Soms is het handiger om dat één of twee dagen later te doen. Dat maakt vaak helemaal niet zoveel uit. En wat ik zelf doe: een afwezigheidsassistent instellen die automatisch terugmailt dat mensen op een bepaalde datum nog maar eens moeten mailen als het belangrijk is. Dat haalt de druk er wat vanaf.”
“Dit heeft niets te maken met je slaap-waakritme.”
En neem de tijd om bij te kletsen met collega’s. “Verhalen uitwisselen van de vakantie en dan geleidelijk weer wat opschalen naar hoe het gaat op het werk en wat voor klussen er zijn blijven liggen.” Als het werk dat toelaat natuurlijk: “Dit is natuurlijk theorie, het is de vraag of het in de praktijk haalbaar is.”
Maar dat gapen en die vermoeidheid betekenen dus niet per se dat je vroeger naar bed moet. “Nee hoor”, zegt De Mönnink. “Tenzij je natuurlijk een jetlag hebt overgehouden van een verre reis. Anders heeft dit niet zoveel te maken met de slaap-waakritme.”
Lees het artikel van Janneke Bosch op https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/3435466/arts-legt-uit-waarom-je-je-na-je-vakantie-meteen-weer-uitgeput-voelt