Het effect van een koude douche voor het slapengaan
Sommigen kunnen niet meer zonder, anderen moeten er niet aan dénken: koud douchen. Waarom zou ik? denkt u misschien als u in de laatste categorie valt. Nou, er blijken dus flink wat gezondheidsvoordelen aan te zitten. We vroegen ons af: verbetert ook uw slaap ervan?
Het effect op uw lichaam
Laten we eerst eens kijken wat er in uw lichaam gebeurt als u koud doucht. Hetty Crèvecoeur is gezondheidsdeskundige met een achtergrond in natuurgeneeskunde en orthomoleculaire therapie. Op haar blog Krachtvoer voor vrouwen schrijft ze dat het lichaam een stressprikkel krijgt door het kortdurend bloot te stellen aan kou. Deze prikkel is niet schadelijk, maar lokt wel een fysieke beschermingsreactie uit. En dat is juist gezond: de cellen maken als reactie hierop allerlei reparatiestoffen en groeifactoren aan.
Pijnstillend
Bovendien gaan de hartslag en ademhaling omhoog, waardoor er meer zuurstof door het lichaam en de hersenen stroomt. Ook komen er stoffen vrij die pijnstillend en ontstekingsremmend werken, zoals adrenaline en endorfines. Kortom: uw immuniteit verbetert, u voelt zich vitaler en de bloedcirculatie verbetert.
Minder gepieker, betere slaap
Nu de vraag wat het effect ervan is op de slaap. Daarover lijken wetenschappers het niet helemaal eens. Een voordeel van een koude douche is dat storende gedachten, gepieker en stress afnemen door alles wat er in uw lichaam gebeurt en het feit dat u afgeleid bent. Uit een onderzoek uit 2007 door moleculair bioloog Nikolai Shevchuk blijkt zelfs voorzichtig dat koud douchen een positief effect kan hebben op depressies. Het zorgt voor een toename van het stresshormoon noradrenaline, en mensen met te weinig noradrenaline zijn vaker emotioneel instabiel. U voelt zich dus lekkerder in uw vel zitten en dat zorgt voor een betere slaap.
Vechten of vluchten
Máár: de stoffen die vrijkomen door de kou hebben ook een keerzijde. Arts-onderzoeker Geert Buijze van het AMC deed in 2014 samen met Quest onderzoek naar het effect van koud douchen op de gezondheid. Hij legt uit: ‘De kou heeft een neurobiologisch effect op het lichaam. Je activeert het sympathische zenuwstelsel: eigenlijk zet je, heel kort, je vecht-of-vluchtrespons aan. Door de rillingen in je lichaam komen stresshormonen zoals cortisol vrij.’
Wakker en alert
En laat die cortisol volgens sommige wetenschappers nou juist de slaap verstoren. Cortisol laat u zich namelijk wakker en alert voelen. Niet voor niets piekt de productie ervan in de ochtend en neemt de hoeveelheid cortisol in de loop van de dag af. Koude douches kunnen dus nuttig zijn voor diegenen die zich overdag wakkerder of alerter willen voelen, maar kunnen een negatief effect op de slaap hebben.
Voor- en nadelen
Er zitten al met al voor- en nadelen aan koud douchen voor het slapengaan. Mocht u het eens willen proberen, begin dan met een warme douche en douch koud af. Draai de kraan daarbij rustig naar koud of pak de handdouche, begin bij uw voeten en werk langzaam omhoog. Let daarbij goed op uw ademhaling: u bent misschien geneigd die in te houden, dat is niet de bedoeling.
Warme douche
Dan toch nog even de vraag hoe het zit met warm douchen voor het slapengaan. In 2019 analyseerden wetenschappers van de universiteit van Texas elf onderzoeken naar dit onderwerp. Daaruit bleek dat een warme douche of een warm bad voor het slapengaan de slaap verbetert. Mensen die een warme douche nemen, vallen zo’n zeventien minuten eerder in slaap dan mensen die dat niet doen. Die doen er gemiddeld 25 minuten over. Het effect is het sterkst als u dit één tot twee uur voor het slapengaan doet. Dan heeft uw lichaam de tijd om af te koelen.
Snurkt u? Of uw partner?
